در این بخش قصد داریم تا ضمن معرفی سیستم مدیریت تداوم کسب کار ، شما را با نحوه ی پیاده سازی و ربط این سیستم با وانیا آشنا سازیم. اما قبل از هرچیزی نیاز است تا به یک ادبیات مشترک دست پیدا کنیم.
سازمان بین المللی استاندارد (ISO (International Organization for standard به منظور یکپارچه سازی و تدوین استانداردهای بین المللی در سال ۱۹۲۶ در ژنو تاسیس گردید. هدف این سازمان ایجاد قوانین، قواعد و معیارهایی است که بر اساس آن ها بتوان امور مربوط به سازمان ها و شرکت ها را بررسی، مطالعه و مقایسه کرد. این سازمان با در برداشتن ۱۶۲ عضو (۱۰۷ عضو اصلی، ۱۱ عضو امضا کننده و ۴۳ عضو ناظر) شامل کمیته های فنی مختلف می باشد. این کمیته ها از اصناف مختلف به وجود آمده است که وظیفه دارند موضوعات مربوط به حوزه خود را که در آن ها ضرورتی برای تعیین و تنظیم قوانین مختلف وجود دارد شناسایی و بررسی نمایند. پس از بررسی اعضای کمیته های فنی، پیش نویس استانداردها تولید و پس از بازبینی و اصلاحیات مختلف به صورت استانداردهای بین المللی در می آید. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیز به عنوان نماینده کشور ایران، یکی از اعضای اصلی و فعال این سازمان است.
امروزه با توجه به پیشرفت های بسیار سریع و غیر قابل پیش بینی، تمامی مشاغل و کارها تحت تاثیر این روندها قرار می گیرند و بدون تصمیم گیری درست در زمان ، به هیچ عنوان نمی توانند همگام با تکنولوژی گام بردارند و در اینصورت امکان دارد تجارت با خطر از بین رفتن مواجه شود. با توجه به این پیشرفت ها و خطرات جدای که برای تجارت ها عنوان شد، فرآیند تداوم کسب و کار خود را به عنوان یک موضوع مهم در تمامی سازمان ها مطرح کرده و مدیریت این فرآیند به عنوان یک بخش ضروری در تمام قسمت های کسب و کار شناخته می شود. توانایی یک سازمان برای نگهداشت و استمرار فعالیت های محوری و حیاتی خود پس از بروز یک حادثه و انقطاع و همچنین سرعت بازیابی سازمان و بازگشت به حالت عادی، می توانند عامل های اساسی موفقیت و یا شکست یک سازمان را تعیین نمایند. استمرار عملیات ها در زمان یک انقطاع حاصله از یک فاجعه ی عظیم و یا حتی حوادث کوچک، یک نیاز اساسی و بنیادی برای یک سازمان می باشد. این استاندارد به عنوان اولین استاندارد مدیریت تداوم کسب و کار، با ایجاد یک سیستم مدیریت تداوم کسب و کار مناسب سعی می نماید تا سازمان حتی در سخت ترین شرایط پیش بینی نشده به فعالیت های خود ادامه دهد و بدین ترتیب ریسک حاصله از انقطاع را کاهش داده ، از رفاه و امنیت کارکنان و اعتبار سازمان حمایت کرده و توانایی هدایت و استمرار فعالیت های اصلی را فراهم آورد.
با این توضیحات، انتظار می رفت تا استانداردی از سمت سازمان ساتاندارد جهانی تصویب و ثبت شود که اینگونه نیز شد و استاندارد سیستم مدیریت کسب و کار (Business Continuity Management) و تحت کد جهانی BS25999 به صاحبان تجارت ها معرفی شد. در این سیستم به مانند دیگر سیستم های استاندارد با مدل ها و فرایندها سرو کار داریم.
چرخه ی عمر مدیریت تداوم کسب و کار شامل شش قسمت می باشد. این بخش ها می توانند در هر سازمانی در هر اندازه پیاده سازی شده و اجرا شوند. باید توجه داشت که نوع سازمان ( دولتی، خصوصی، غیرانتفاعی، آموزشی، تولیدی و غیره) تاثیری بر روی عناصر این چرخه ندارند. البته چشم انداز و ساختار برنامه ی مدیریت تداوم کسب و کار و همچنین میزان پیگیری و سرمایه گذاری می تواند با توجه به شرایط هر سازمان متفاوت با سازمان های دیگر باشد ولی با این وجود این قسمت ها باید انجام بگیرند.
این استاندارد از مدل PDCA (برنامه-اجرا-بررسی-اقدام) برای ایجاد، پیاده سازی، عملیات و اجرا، نظارت، تمرین، نگهداری و توسعه ی مؤثر BCMS یک سازمان، استفاده می نمایید. این مطلب ایجاد نوعی پیوستگی و سازگاری را میان دیگر استانداردهای مدیریتی مانند BS EN ISO 9001:2000(سیستم های مدیریت کیفیت)و BS EN ISO 14001:1996 (سیستم های مدیریت محیطی)، BSI/IEC 27001:2005 (سیستم های مدیریت امنیت اطلاعات) و BS ISO/IEC 20000-2:2005 (مدیریت خدمت فناوری اطلاعات)، و به دنبال آن حمایت یکسان سازی و اجرای صحیح و یکپارچه ی عملیات ها را با دیگر سیستم های مدیریتی تضمین می نماید. شکل زیر، نشان می دهد که چگونه BCMS با دریافت احتیاجات و انتظارات تداوم کسب و کار و گروه های مختلف و از سوی دیگر با انجام فعالیت ها و فرآیندهای ضروری، به تولید نتایج تداوم کسب و کاری( مثلا تداوم کسب و کار مدیریت شده) که تمامی آن انتظارات و الزامات را جوابگو می باشد، دست می زند.
طرح | اجرا | بررسی | اقدام |
---|---|---|---|
ایجاد خط مشی های تداوم کسب و کار، اهداف، فرآیند ها و رویه های مربوط به مدیریت ریسک و توسعه ی تداوم کسب و کار به منظور دستیابی به نتایجی همسو با خط مشی ها و ماموریت های کلی سازمان | پیاده سازی و اجرای خط مشی ها تداوم کسب و کار، کنترل ها، فرآیند ها و رویه های تداوم کسب و کار | نظارت بر کارایی و بازنگری بر ماموریت ها و خط مشی تداوم کسب و کار، گزارش نتایج به مدیریت برای بازنگری، و تعیین فعالیت هایی برای تصحیح و توسعه. | نگهداشت و توسعه ی سیستم مدیریت تداوم کسب و کار توسط انجام اقدامات صحیح و پیشگیرانه، بر اساس نتایج حاصله از بازنگری های مدیریتی به منظور ایجاد نوعی توسعه ی مستمر در BCMS، خط مشی و اهداف تداوم کسب و کار |
تعداد بازدید از این مقاله : 6832 مرتبه